Bezelye Nasıl Yetiştirilir
Bezelye Nasıl Yetiştirilir, Baklagil sebzeleri içerisinde bulunan bezelye insan beslenmesinde oldukça büyük bir role sahiptir. Protein ve karbonhidrat içeriği bakımından zengin olan bu sebze özellikle A, B ve D vitaminleri bakımından oldukça zengindir. Birçok çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları bodur olup 30 ve 40 cm'ye kadar uzayarak yeşil yaprakları ile toprağa yayılıp zemini örter.
Sırık bezelyesi adı verilen diğer çeşidi gövdesinden çıkardığı sülüklerle yüksek boylu olarak ne karşısına çıkarsa ona tutunan tırmanıcı bitki çeşididir. Bunların herekler ile desteklenmesi gerekir. Bezelye çeşitlerinden bazılarının sadece taneleri tüketilir. Bazıları ise kabuklarıyla beraber tüketilir.
Bezelyede kökler değişik yapıdadır. Başlangıçta ana kazık kök ve daha sonra bu kökten yanlara doğru ikincil kazık kökler oluşur. Bu köklere bağlı bir şekilde oldukça iyi oluşan bol oranda saçak kökler meydana gelir. Kök sisteminin büyük bir kısmı toprak yüzeyine yakın bölgede yer alır. Bezelye sathi köklü bir bitkidir. Köklerin büyük bir kısmı toprak yüzeyine yakın olarak oluşur. Bu sebeple kendinden sonra gelecek bitki için çok iyi bir ön bitki olur. Yüzeysel olarak oluşan bu kökler hemen çürüyerek parçalanır. Bezelye başka bir kültür bitkisi için iyi bir ön bitkisi olmasına rağmen, aynı toprakta ertesi yıl tekrar bezelye yetiştirilmesine uygun olmamaktadır.
Çünkü kökleri ile salgıladığı maddeler sebebiyle ikinci senede önemli ölçüde verim düşüklüğü gözükür.
Köklerinde havanın serbest azotunu tutmayı sağlayan rhizobium bakterilerinin meydana getirdiği nodoziteler oluşur. İklim ve toprak isteği, serin iklim sebzesidir. Donma noktasına yakın düşük sıcaklıklara kadar dayanan bir sebze cinsidir. Havaların serin ve nemli olduğu şartlarda çok iyi bir gelişme göstermesine rağmen sıcak ve kuru havalardan hoşlanmaz. Yetiştirme dönemince sıcaklığın donma noktasının üstünde olması istenir. Çimlenme zamanında topraktaki yüksek nem tohumun çürümesine sebep olmaktadır.
Toprak sıcaklığı 7-8 °C olduğunda tohum ekimi yapılır. Bezelye tohumu 2 °C`de çimlense de çimlenme oldukça yavaştır. Gelişme zamanında yüksek sıcaklık ve uzun güneşler pek hoşuna gitmez. Bu zamanda rutubet ve serin ortam ister. Gelişme zamanında oluşan yüksek sıcaklık ve kuraklıkta bitki bodur kalır ve meyveler normal iriliklerini alamaz. Çabuk ve zoraki gelişme sebebiyle verim ve kalitede çok büyük kayıplar meydana gelir. Oluşma zamanında toprak oldukça rutubetli ise toprak yüzeyine yatan bitkilerde mantari hastalıklar büyük zararlara sebep olur.
Günlük ortalama sıcaklığın, çimlenme ile çiçeklenme arasındaki zamanla 15 ve 18 °C, çiçeklenme ile olgunluk arasındaki zamanlar da 18 ve 21 °C olması istenir. Sıcaklığın yüksek olması çiçeklenme zamanını kısaltır. Çiçeklenme ile olgunluk arasındaki zamanda sıcaklığın 10 °C`ye kadar düşmesi olayında ise dane olgunlaşmaz. Yetişme zamanı boyunca düzenli ve yavaş yağış, danenin yüksek kalitede olmasını sağlar. Danelerin olgunlaşması evresinde sıcaklığın 30 °C`nin üstüne çıkması durumunda, tohumlar canlılıklarını yitirir.
Bezelye toprak isteği bakımından oldukça seçicidir. Serin ve yağışlı zamanında yetiştirildiği için alüviyal ve su tutma kapasitesi yüksek olan topraklarda çok iyi oluşur. Ağır topraklar hoşuna gitmez. Çimlenme zamanında ıslak ve çok rutubetli olan topraklarda tohum iyi bir şekilde çimlenemez. Toprak ıslaklığı oluşmayı olumsuz bir yönde etkiler. Gövdenin ve meyvelerin ıslak toprakla temasının önlenmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır. Erkencilik için kumlu ve tınlı topraklar daha iyidir. Erkenciliğin düşünülmediği durumlarda yüksek verim ve iyi nitelikli ürün elde edebilmek için iyi drene edilmiş killi ve tınlı topraklar tercih edilmelidir. Düşük pH`lı topraklarda azot ve fosfor alınımının azalması sebebiyle dane verimi de azalmaktadır. Bu sebeple toprak pH`sının 6,5-7 civarında olması istenir.
19.01.2024 09:45:13
Bezelye Nasıl Yetiştirilir ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
